Mấy năm gần đây, thị trường nước giải khát Việt Nam phát triển mạnh mẽ với nhiều thương hiệu mới, nhiều sản phẩm mới. Nhiều doanh nghiệp đầu tư dây chuyền công nghệ chế biến, chiết rót, đóng chai, đóng lon hiện đại. Điều đặc biệt, đa phần các loại nước giải khát mới đều sử dụng nguồn nguyên liệu sẵn có của địa phương, như nước Yến, nước Nha Đam, nước Sâm, Gạo, Đậu, Nhãn, Vải, ... Sản phẩm nước uống không chỉ được tiêu thụ trong nước mà còn được xuất khẩu đi nước ngoài.
Trong bài viết này, chúng tôi xin mô tả một dây chuyền sản xuất cơ bản và đầy đủ, từ sơ chế nguyên liệu tới đóng gói thành phẩm.
Quy trình chế biến nước giải khát
Các loại nông sản, bao gồm củ, quả, thân hoặc lá cây được đích thân công nhân tuyển chọn trước khi đưa vào dây chuyền.
Nguyên liệu được rửa bằng nước sạch, sau đó tuỳ theo hình dáng và đặc điểm, có thể được cắt, xay, ép trong các máy chuyên dụng.
Tiếp theo, nguyên liệu được nấu ở một nhiệt độ và thời gian thích hợp để kích hoạt các enzym phát huy tác dụng, trích ly được hết những tinh tuý đặc trưng của sản vật.
Sau đó, phần tinh chất này sẽ được phối trộn với nước tinh khiết, bổ sung đường, khoáng với liều lượng phù hợp, giúp người dùng dễ uống hơn, ngon miệng hơn.
Lượng dung dịch trên được lọc bỏ tạp chất cứng, được thanh trùng và bơm vào hệ thống chiết rót, đóng chai, đóng lon.khép kín, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm tuyệt đối
Các công đoạn hoàn thiện sau đó bao gồm: Dán nhãn, niêm phong, in hạn sử dụng, đóng thùng và nhập kho chuẩn bị lưu thông trên thị trường.
Toàn bộ quy trình sản xuất có thể được điều khiển tự động trên máy tính:
Các thiết bị chế biến, đóng chai cơ bản:
Băng chuyền - sàng rửa
Máy cắt, xay, nghiên, ép.
Thiết bị lọc thô, thường dùng túi lọc
Nồi nấu, trích ly sử dụng điện hoặc hơi nước, có vỏ bảo ôn, giữ nhiệt để tiết kiệm nhiên liệu.
Hệ thống làm lạnh, giải nhiệt.
Thiết bị lọc tinh.
Máy rửa và thanh trùng vỏ chai, vỏ lon.
Máy chiết rót.
Máy đóng nắp, máy dán nắp lon.
Máy dán nhãn.
Máy co màng, giúp nhãn bám chắc hơn vào vỏ chai, không có vết nhăn giúp thành phẩm đẹp hơn, bắt mắt hơn.
Máy làm khô vỏ chai, vỏ lon.
Máy in hạn sử dụng.
Máy đóng gói bằng màng nilon (block 6 - 12 -20 chai/ lon), hoặc máy đóng thùng Carton.
Máy vệ sinh tại chỗ CIP, đảm bảo toàn bộ dây chuyền luôn sạch sẽ trong và sau mỗi ca sản xuất.
